Skip to main content

Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου. Μέρος 1ο

aoristies-placeholder image
%CF%89%CF%89%CF%89Η Κλεοπάτρα Ζ΄ Φιλοπάτωρ (69 π.Χ. – 12 Αυγούστου 30 π.Χ.) ήταν η τελευταία βασίλισσα της ελληνιστικής Αρχαίας Αιγύπτου, πριν αυτή καταστεί επαρχία της πανίσχυρης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η βασιλεία της σηματοδοτεί το τέλος της ελληνιστικής και την αρχή της ρωμαϊκής περιόδου στην ανατολική Μεσόγειο. Ο γιος
της Πτολεμαίος ΙΕ΄ Καισαρίων βασίλεψε μόνο κατ’ όνομα προτού εκτελεστεί.
Αν και ικανή και δαιμόνια μονάρχις, έμεινε διάσημη κυρίως γιατί κατόρθωσε να γοητεύσει δυο από τους ισχυρότερους άνδρες της εποχής της, τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα και τον Μάρκο Αντώνιο, αλλά και για την ομορφιά και το τραγικό της τέλος. Χάρη στη φιλοδοξία και την προσωπική της γοητεία επηρέασε καθοριστικά τη ρωμαϊκή πολιτική σε μια αποφασιστική περίοδο και κατέληξε να αντιπροσωπεύει, όσο καμιά άλλη γυναίκα στην αρχαιότητα, το πρότυπο της μοιραίας γυναίκας.
Η Κλεοπάτρα ήταν κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου, Πτολεμαίου ΙΒ΄ Αυλητή, και της Κλεοπάτρας Εʹ Τρύφαινας. Λίγα είναι πραγματικά γνωστά για την παιδική της ηλικία, μα θα πρέπει να υπήρξε μάρτυρας της αυξανόμενης δυσαρέσκειας του απλού λαού προς το βασιλικό οίκο των Πτολεμαίων, που κορυφώθηκε κατά τη βασιλεία του πατέρα της. Η αναρχία αυτή προέκυψε για πολλούς λόγους, ανάμεσα στους οποίους είναι ο φυσικός και ηθικός εκφυλισμός των κυβερνώντων, ο συγκεντρωτισμός της εξουσίας και η διαφθορά. Αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα την απώλεια της Κύπρου και της Κυρηναϊκής, κάνοντας τη βασιλεία του Πτολεμαίου ΙΒ΄ μια από τις πιο ολέθριες της δυναστείας.
Μετά το θάνατο του Πτολεμαίου ΙΒ΄ το 51 π.Χ., ξεκίνησε η βασιλεία της μεγαλύτερης εν ζωή θυγατέρας του, της Κλεοπάτρας Ζ΄, με την οποία έμελλε να λάβει τέλος η δυναστεία που ίδρυσε ο δαιμόνιος Μακεδόνας στρατηγός Πτολεμαίος Α΄ο Λάγου περίπου τριακόσια χρόνια πριν. Όταν η Κλεοπάτρα ανέβηκε στο θρόνο, το βασίλειό της ήδη έμοιαζε να έχει φτάσει στη δύση του: σημαντικές επαρχίες του, η Κοίλη Συρία, η Κυρήνη, η Κύπρος, ήδη είχαν χαθεί. Η δημοτικότητα του βασιλικού οίκου επίσης ποτέ δεν ήταν χαμηλότερη, καθώς πλέον οι Ρωμαίοι επενέβαιναν απρόσκοπτα στα εσωτερικά του κράτους, το οποίο είχε μεταλλαχθεί σε ανεπίσημη ρωμαϊκή επαρχία. Όλα έδειχναν πως οι Πτολεμαίοι θα έσβηναν άδοξα όπως οι Σελευκίδες λίγα χρόνια νωρίτερα. Ωστόσο η δυναστεία, λίγο πριν το τέλος, έμελλε να γνωρίσει μια τελευταία αναλαμπή δόξας, αγγίζοντας το όνειρο της κατάκτησης μιας αυτοκρατορίας μεγαλύτερης εδαφικά κι από το κράτος των πρώτων Πτολεμαίων. Και επειδή η στρατιωτική δύναμη του κράτους δεν μπορούσε να παραβγεί με αυτή του ρωμαϊκού κολοσσού, η τελευταία ηγεμόνας δεν χρησιμοποίησε όπως οι πρόγονοί της τη δύναμη των όπλων, αλλά μια νέα: αυτή της προσωπικής γοητείας.
Οι πηγές αναφέρουν πως την χαρακτήριζε μια ασυνήθιστη για τους Έλληνες της εποχής ικανότητα να μαθαίνει ξένες γλώσσες, όχι μόνο τα αιγυπτιακά, τη μητρική γλώσσα των υπηκόων της, αλλά και τα Αραμαϊκά, τα Εβραϊκά, τα Αραβικά, τα Περσικά και τα Αιθιοπικά. Ο Πλούταρχος αναφέρει πως δεν ήταν εξαιρετικά όμορφη, όπως γενικά πιστεύεται στις μέρες μας, ωστόσο ήταν ικανότατη στην τέχνη της συζήτησης, στο να γίνεται ευχάριστη και να ψυχαγωγεί, στο να ��είχνει ζωντάνια και ευφυΐα, κάτι που αιχμαλώτιζε τους συνομιλητές της.Η Κλεοπάτρα ανέβηκε στο θρόνο της Αιγύπτου σε ηλικία δεκαεπτά ή δεκαοχτώ ετών. Σύμφωνα με τη συνήθεια του οίκου των Πτολεμαίων, η διαθήκη του πατέρα της όριζε να παντρευτεί και να συμβασιλεύσει με το μεγαλύτερο από τους δύο άρρενες αδερφούς της, που τότε ήταν μόλις εννέα ή δέκα ετών, τον Πτολεμαίο ΙΓ΄. Εντούτοις, χαρακτηριστική είναι η λεπτομέρεια πως καθ’ όλη τη διάρκεια της βασιλείας της, ακόμη και έπειτα, όταν συμβασίλεψε με το δεύτερο αδερφό της, κανένα άλλο πρόσωπο δεν εμφανίστηκε στα νομίσματα της χώρας παρά μόνο το δικό της, με την επιγραφή “Κλεοπάτρας Βασιλίσσης”.
Τα υπόλοιπα πρόσωπα που απέκτησαν εξουσία την εποχή αυτή ήταν ο ευνούχος Ποθεινός, ο παιδαγωγός του νεαρού Πτολεμαίου Θεόδοτος από τη Χίο, και ο στρατηγός Αχιλλάς, που είχε αιγυπτιακή καταγωγή. Στη χώρα υπήρχαν ακόμη τα ρωμαϊκά στρατεύματα που άφησε ο Γαβίνιος και τα συγκροτούσαν κυρίως Γαλάτες και Γερμανοί. Οι τελευταίοι άρχισαν να μονιμοποιούν την παρουσία τ��υς στη χώρα, πραγματοποιώντας μικτούς γάμους με ντόπιες γυναίκες, είτε αιγυπτιακής είτε ελληνικής καταγωγής. Μάλιστα όταν, στα πλαίσια της ταραγμένης πολιτικής κατάστασης που επικρατούσε στη Ρώμη – την εποχή εκείνη το παραδοσιακό πολίτευμα στη Ρώμη ήταν κατέρρεε προς όφελος της μοναρχίας – τα στρατεύματα αυτά κλήθηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή, οι αρχηγοί τους φρόντισαν να θανατώσουν τους απεσταλμένους που μετέφεραν τη διαταγή.
Μια νέα πολιτική αναταραχή επρόκειτο να αναστατώσει τη Μεσόγειο: ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στον Ιούλιο Καίσαρα και τον Πομπήιο. Το 49 π.Χ. ο γιος του Πομπήιου, εμφανίστηκε στην Αλεξάνδρεια αναζητώντας πλοία, στρατεύματα και χρήματα από την Αίγυπτο, η οποία χρωστούσε χάρη στον πατέρα του για την βοήθεια που είχε προσφέρει πριν από χρόνια στον Πτολεμαίο Αυλητή. Ο νέος Πομπήιος κατόρθωσε να αποσπάσει πενήντα πλοία, προμήθεια σε σιτηρά και πεντακόσιους από τους στρατιώτες του Γαβίνιου. Μάλιστα τα κατοπινά χρόνια, στα πλαίσια των φημών που διαδίδονταν για την ερωτική ζωή της Κλεοπάτρας, ειπώθηκε πως η σχέση του με την Κλεοπάτρα ήταν κάτι παραπάνω από διπλωματική, αν και δεν είναι δυνατό για τους σημερινούς μελετητές να ξεχωρίσουν ��ην ιστορική αλήθεια από τη σκανδαλολογία.
Καθώς μεγάλωνε η πείρα και η φιλοδοξία της Κλεοπάτρας, σύντομα ήρθε σε σύγκρουση με τους αυλικούς του παλατιού, τον Ποθεινό, το Θεόδοτο και τον Αχιλλά. Την κατηγόρησαν πως συνωμοτούσε κατά της ζωής του αδερφού της και τελικά πέτυχαν την εκδίωξή της από την Αλεξάνδρεια. Τότε εκείνη, σε ηλικία είκοσι ενός ετών, συγκέντρωσε στρατό από Άραβες πέρα από τα ανατολικά σύνορα και ετοιμάστηκε να προελάσει κατά της Αιγύπτου. Οι αυλικοί και ο νεαρός βασιλιάς ετοιμάστηκαν να τη σταματήσουν κοντά στο Πηλούσιο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *


Διαβάστε επίσης