Εφραίμ: Αμαρτωλός είμαι, έχω και χρυσόβουλα. Η απολογία του.

Αυτό που θα ήθελε να πει αλλά δεν το είπε και ίσως να το ακούσουμε από συνήγορο υπεράσπισης: Να σώσω ήθελα τα ακίνητα, για αυτό και ζήτησα να παραχωρηθούν στην μονή, δίοτι θα τα έσωζα από τους Γερμανούς και του πιστωτές. Γιατί όπως λέει και ο σοφός λαός μας, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα’ναι! Ενώ τώρα είναι των Γερμανών και των δανειστών.
Τον ισχυρισμό ότι ενήργησαν με την πεποίθηση πως η λίμνη Βιστωνίδα ανήκε στη Μονή Βατοπεδίου, προέβαλαν ο ηγούμενος Εφραίμ και ο μοναχός Αρσένιος, στις απολογίες τους στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, που δικάζει την υπόθεση των λεγόμενων «ιερών ανταλλαγών». Οι δύο ιερωμένοι, οι τελευταίοι κατηγορούμενοι που απολογήθηκαν, υποστήριξαν ότι
ήταν κυβερνητική απόφαση η παράδοση από την μονή στο Δημόσιο, της λίμνης Βιστωνίδας και των παραλιμνίων εκτάσεών της, με αντάλλαγμα ακίνητα του Δημοσίου, την περίοδο 2006-2008.

Συγκατηγορούμενοι των δύο αγιορειτών στην υπόθεση, μεταξύ άλλων, είναι η συμβολαιογράφος Κατερίνα Πελέκη, οι δικηγόροι Διονύσης και Δημήτρης Πελέκης, πατέρας και αδελφός της κατηγορουμένης, ο πρώην πρόεδρος και ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Κτηματικής Εταιρίας του Δημοσίου, Πέτρος Παπαγεωργίου και Κωνσταντίνος Γκράτσιος, ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Γεωργίας, Κωνσταντίνος Σκιαδάς, η πρώην διευθύντρια του υπουργείου Ανάπτυξης, Σταματούλα Μαντέλη, ο πρώην αντιπρόεδρος και μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Συνολικά, στο εδώλιο κάθονται 14 πρόσωπ��.

Εφραίμ: Αμαρτωλός είμαι, απατεώνας δεν είμαι.

«Αμαρτωλός είμαι, απατεώνας δεν είμαι. Στην καρδιά μου βασιλεύει ότι η λίμνη ανήκει στην μονή» είπε απολογούμενος ο ηγούμενος Εφραίμ, μέσα σε μία κατάμεστη από κληρικούς αίθουσα.

Αφού έκανε αναδρομή στην πορεία του εντός της κοινότητας και της μονής Βατοπεδίου, ο ηγούμενος υποστήριξε πως και τώρα «πάλι το ίδιο θα έκανε» από «σεβασμό στην παράδοση» καθώς, όπως τόνισε, όλοι στο Άγιο Όρος, αλλά και το Πατριαρχείο, τους έλεγαν να μεριμνήσουν «για το Μετόχι» της μονής: «Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε, βρίσκαμε διάφορες εικόνες από δω και από εκεί. Αρχίσαμε το έργο μας που ήταν επίπονο. Το Βατοπέδι ήταν ένα έρημο μέρος. Τότε οι γέροντες μας είπαν -και σε μένα έλεγαν- ότι πρέπει να εξασφαλίσετε το μετόχι σας στο Πόρτο Λάγος. Εγώ είχα πάντοτε σεβασμό στην παράδοση. Κάλεσα τον προϊστάμενο των υπηρεσιών που είχε την αρμοδιότητα για το αγιορείτικο αρχείο και του είπα να κοιτάξει τι έγγραφα και αποδεικτικά στοιχεία έχουμε για την κυριότητα της μονής στη λίμνη Βιστωνίδα. «Εγώ ως επιστήμονας, μου είπε, συνάγω πως η λίμνη είναι της μονής». Πήγα και στο Πατριαρχείο και μου είπαν ότι θα πρέπει να μεριμνήσουμε για την διεκδίκηση της λίμνης Βιστωνίδας. Επίσης και η ιερά κοινότητα έστειλε επιστολή, ότι καλώς κάνει η μονή που διεκδικεί τη λίμνη Βιστωνίδα. Και τώρα αν μπορούσα να κάνω, πάλι τα ίδιο θα έκανα…».

Ο ηγούμενος Εφραίμ τόνισε στην απολογία του, πως ο μοναχός Αρσένιος δεν φέρει ευθύνη, καθώς εκτελούσε αποφά��εις της Γεροντίας, ενώ τόνισε πως είχαν χρέος να εξασφαλίσουν την περιουσία της μονής.

«Θέλω να σας πω, ως εξομολόγηση, πόσο πληγώθηκα όταν διάβασα στο κατηγορητήριο ότι έπεισα τους κρατικούς αξιωματούχους ότι η λίμνη είναι της μονής. Αν δεν το έκανα, θα έκανα απιστία στη συνείδησή μου. Ήταν χρέος μας να εξασφαλίσουμε την περιουσία της μονής. Ήρθε επιστολή της Νομαρχίας Ξάνθης για το θέμα αυτό. Απέστειλε το θέμα στο γνωμοδοτικό συμβούλιο και εκδόθηκε απόφαση υπέρ της μονής. Τότε ενεργοποιούμαστε και εμείς με τη βοήθε��α των δικηγόρων μας. Εγώ δεν ερχόμουν εδώ. Τους περισσότερους κατηγορούμενους τους είδα εδώ για πρώτη φορά. Κάποια φορά σε εκπρόσωπο της διοικήσεως να πούμε κάτι, αλλά αυτό δεν γινόταν συχνά. Μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις πηγαίναμε σε εκπροσώπους της διοίκησης, μετά από συμβουλές των δικηγόρων μας. Το κάναμε τότε γιατί το συνδυάζαμε και με άλλα θέματα».

Ο κατηγορούμενος είπε στην απολογία του πως στο πλαίσιο της υπόθεσης της λίμνης, θέμα «που ήταν επί τεσσάρων κυβερνήσεων, δύο επί ΠΑΣΟΚ και δύο επί ΝΔ», είδε τους τότε υπουργούς, Απόστολο Φωτιάδη επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και τους Πέτρο Δούκα, Σάββα Τσιτουρίδη και Ευάγγελο Μπασιάκο, επί ΝΔ.

Κατά τον απολογούμενο ιερωμένο, αυτό που ενδιέφερε τους μοναχούς της μονής Βατοπεδίου ήταν «η μονή να έχει παρουσία στην περιοχή και για εθνικούς λόγους. Φάνηκε η ανταλλαγή να ήταν κρυσταλλωμένη απόφαση της κυβέρνησης, γιατί δεν ήθελε να ακούσει άλλη συζήτηση. Οι φορείς, όπως μάθαμε, δεν συμφωνούσαν ότι η λίμνη ήταν της μονής. Γι’ αυτό και έβαλαν ως όρο, οι ανταλλαγές των ακινήτων να ήταν εκτός των Νομών Ροδόπης και Ξάνθης. Αυτό δεν ήταν πρωτοβουλία της μονής, ούτε το διανοηθήκαμε ποτέ.

Εμείς είχαμε συνδεθεί πολύ με την περιοχή και μέσω του μετοχίου, γι’ αυτό και δεν θα ζητούσαμε ποτέ να φύγουμε από εκεί. Ο κ. Μπασιάκος ήταν ρητός και κατηγορηματικός πως ήταν κυβερνητική απόφαση η ανταλλαγή και μας είπε να πάμε στην ΚΕΔ γιατί σιγά -σιγά θα προετοιμαστεί αυτό το πράγμα. Πήγαμε στην ΚΕΔ. Σε κάποια συμβόλαια, στην υπογραφή τους, πήγα εγώ, σε κάποια άλλα άλλοι πατέρες. Το που θα ήταν τα ακίνητα δεν είχαμε κανένα λόγο. Ο Αρσένιος μου μετέφερε που ήταν τα ακίνητα, αλλά εμείς δεν είχαμε κανένα λόγο γιατί είχαμε εμπιστοσύνη στο ελληνικό Δημόσιο. Μετά την υπογραφή των συμβολαίων πήγαμε στη διαδικασία επιστροφής των εκτάσεων. Δεν θέλαμε να σκανδαλίσουμε τον κόσμο».

–Πρόεδρος: Είχατε συζητήσεις για την επίσπευση των διαδικασιών;

–Εφραίμ: Όχι. Εμείς πήγαμε εκεί με ευγένεια.

–Πρόεδρος: Για τις περαιτέρω μεταβιβάσεις των ανταλλαγέντων ακινήτων; Τα Ολυμπιακά Ακίνητα;

–Εφραίμ: Αυτό ήταν ένα μεγάλο γεγονός. Τα ακίνητα που έλαβε η μονή έγιναν γνωστά, υπήρξε αντίδραση όπως τα οικόπεδα στο Ωραιόκαστρο και την Καρδία, όπου προκλήθηκαν αντιδράσεις από τον τότε νομάρχη Ψωμιάδη και τους δημάρχους. Τότε πήγαμε στην ΚΕΔ και μας είπαν ότι υπάρχουν τρία άλλα ακίνητα. Για το Ολυμπιακό ακίνητο μας είπαν ότι είχε κάποια προβληματάκια, αλλά η συζήτηση ήταν να φύγουμε από τις περιοχές που είχαν ξεσπάσει οι αντιδράσεις να λυτρωθούμε και θα τα δούμε τα προβληματάκια στο Ολυμπιακό. Απαιτείτο 15 και 25 εκατομμύρια για την επισκευή του, οπότε ενημερώσαμε την ΚΕΔ ότι προτιθέμεθα να πουλήσουμε το ακίνητο. Τελικά βρέθηκε αγοραστής. Το τίμημα ήταν 41 εκατομμύρια ευρώ. Στα νομικά και τα οικονομικά θέματα είχαμε πάντοτε συμβούλους.

–Πρόεδρος: Έλαβαν χώρα μεταβιβάσεις και άλλων ακινήτων, στη Θεσσαλονίκη, την Καρδία..

Εφραίμ: Δεν τα ξέρω αυτά. Είχαμε εμπιστοσύνη στους συμβούλους μας.

Ο πατέρας Εφραίμ εξέφρασε την πικρία του για το κατηγορητήριο που σχηματίστηκε σε βάρος του, καθώς ο ίδιος θυσιαζόταν «για το μοναστήρι και για το Έθνος» όπως ανέφερε. Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο «έρχεται το κατηγορητήριο να μου πει στην ουσία ότι είμαι ένας απατεώνας. Αμαρτωλός είμαι απατεώνας όχι. Θέλαμε όλα τα ζητήματα να τα λύνουμε συμβιβαστικά. Πάμε εκεί με αφοσίωση και με γνώμονα την ακτημοσύνη και μας λένε ότι πήγαμε να κλέψουμε το κράτος; Εμείς οι μοναχοί είμαστε διδάσκαλοι του έθνους για μία ζωή. Για όλες τις νομικές ενέργειες ακολουθούσαμε την άποψη των νομικών μας συμβούλων».

–Εισαγγελέας: Ήταν η μονή και πίσω από άλλες εταιρείες; Την Ρασαντέλ;

–Εφραίμ: Ήταν ένα μοναστήρι που είχε πολύ μεγάλες ανάγκες. Ζητούσαμε από τους συμβούλους μας με νόμιμο τρόπο να διενεργήσουμε όλα αυτά για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αυτά μας είπαν οι σύμβουλοί μας, αυτά κάναμε.

Όπως τόνισε στο κλείσιμο της απολογίας του ο ηγούμενος Εφραίμ: «Δηλώνω με πάση συνείδηση ότι έκανα το έργο μου και πάλι και τώρα θα έκανα το ίδιο, γιατί στην καρδιά μου βασιλεύει ότι η λίμνη αυτή ανήκει στη Μονή».

Αρσένιος: Δεν θα βγει ποτέ από την καρδιά μου πως η λίμνη Βιστωνίδα ανήκει στη μονή

Ο δεύτερος τη τάξει στην μονή Βατοπεδίου, μοναχός Αρσένιος, ενώπιον των δικαστών υπεραμύνθηκε της ιδιοκτησίας του μοναστηριού επί της λίμνης, επικαλούμενος τα χρυσόβουλα, αλλά και επισημαίνοντας πως και το ίδιο το ελληνικό Δημόσιο είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμά του από το 1924.

«Είχα και έχω πειστεί και δεν θα βγει ποτέ από την καρδιά μου πως η λίμνη Βιστωνίδα ανήκει στη μονή, άσχετα από το τι θα πουν τα δικαστήρια. Εγώ είχα να βγω έξω από το Άγιον Όρος 20 χρόνια. Όλοι οι γέροντες κατεβαίνουν στην Αθήνα και συναντούν και πολιτικούς και πρωθυπουργούς. Ο πρίγκιπας Κάρολος της Βρετανίας μου είπε ότι γύρισα στο Θιβέτ και σε όλο τον κόσμο, αλλά τις απαντήσεις που πήρα εδώ για τα πνευματικά θέματα δεν τις βρήκα αλλού…».

Και ο μοναχός Αρσένιος αναφέρθηκε, απολογούμενος, σε «προτροπή του Πατριάρχη» να λυθεί με συμβιβαστικό τρόπο το θέμα της λίμνης και τόνισε πως όλες οι κινήσεις τους ήταν σε αυτήν την κατεύθυνση: «Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί τον ορυμαγδό των δημοσιευμάτων το 2008. Εμείς πάντα με καλή πίστη προσπαθούσαμε να βρούμε λύση, βάσει του πώς το ελληνικό Δημόσιο θέλει να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα. Και εκεί, ενώ περιμένουμε μία πρόταση για να κρατήσουμε τη διαχείριση, ακούμε ότι «εσείς πρέπει να φύγετε». Και μάθαμε λίγο αργότερα ότι ο τρόπος αυτός είναι οι ανταλλαγές, γιατί δεν υπήρχαν χρήματα για να γίνουν οι αποζημιώσεις. Δεν μας άρεσε από την αρχή η ιδέα της ανταλλαγής. Ο κ. Μπασιάκος μας είπε ότι ήταν κυβερνητική απόφαση η επιλογή της λύσης των ανταλλαγών. Θεωρήσαμε αναγκαίο να κάνουμε έναν έλεγχο των ακινήτων, μήπως υπήρχαν περιπτώσεις ακινήτων που είχαν δοθεί σε άλλον ή να πήγαινες να το δεις από κοντά και να είχε χτίσει κάποιος άλλος μέσα. Για τα συμβόλαια επιλέξαμε τον κ. Πελέκη. Εντιμότατος άνθρωπος ο οποίος ήταν και στον Σύλλογο Φίλων του Αγίου Όρους».

Σύμφωνα με τον μοναχό: «Οι εκπρόσωποι όλων των κυβερνήσεων και ο Μητσοτάκης και ο Σημίτης και ο Ανδρέας Παπανδρέου, πάντα με κάποια στοργή μας προστάτευαν. Δεν προβάλαμε συγκεκριμένες αξιώσεις. Θα δεχόμαστε οποιαδήποτε πρόταση του Δημοσίου για τον περιορισμό των ακινήτων. Μετά την ανταλλαγή των ακινήτων αποφασίσαμε να τα αξιοποιήσουμε».

Ο μοναχός, φορτισμένος, έκλεισε την απολογία του λέγοντας: «Λάθη μπορεί να έκανα αλλά απατεώνας δεν είμαι. Αγαπώ τον Θεό πάρα πολύ και θα ήθελα να συνεχίσω το διακόνημά μου στο Άγιον Όρος. Χαρά μας θα ήταν να δούμε τους ανθρώπους που ταλαιπωρήθηκαν να πάνε σπιτάκια τους».

Η δίκη, που μπαίνει πλέον στην τελική ευθεία για την ετυμηγορία, θα συνεχιστεί στις 15 Δεκεμβρίου.