Περίεργη ἀνακοίνωσις τοῦ ἑλληνικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν
νέου ζητήματα ἑρμηνείας τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης, τῆς Συνθήκης Παραχωρήσεως τῶν Δωδεκανήσων στήν Ἑλλάδα (Συνθήκη Εἰρήνης Παρισίων 1947 –ἤτοι θέματα γκρίζων ζωνῶν, ἐδαφικῆς ἀκεραιότητος καί παρουσίας ἤ μή ἑλληνικῶν στρατευμάτων στά νησιά τοῦ Αἰγαίου), κατέδειξαν ποιές εἶναι οἱ ἄμεσες προκλήσεις γιά τήν ἐξωτερική πολιτική μας. Προκλήσεις, πού ἐλλείψει διεθνοῦς ἐμπειρίας τῆς νέας Προέδρου Δημοκρατίας –ὁ Προκόπης Παυλόπουλος εἶναι καταφανῶς ἀνώτερός της μέ ἀπόσταση στόν τομέα αὐτό τουλάχιστον– θά χειρισθοῦν ἀποκλειστικῶς ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας, ὁ ὑπουργός Ἀμύνης Νῖκος Παναγιωτόπουλος, ὁ ὑφυπουργός Ἀμύνης Ἀλκιβιάδης Στεφανῆς καί ὁ ὑπουργός Μεταναστεύσεως Νότης Μηταράκης.
Ὡς φαίνεται, οἱ Τοῦρκοι κλιμακώνουν κυριολεκτικῶς κάθε ἡμέρα, ὥρα τήν ὥρα, λεπτό τό λεπτό. Γιά νά θυμηθοῦμε τόν σκωπτικό τίτλο τοῦ βιβλίου τοῦ δημοσιογράφου Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ὅλα βαίνουν καλά ἐναντίον μας»! Εἰδικώτερα: Μία ἡμέρα μετά τήν γνωστοποίηση τοῦ ἀποκλεισμοῦ μας ἀπό τήν Διάσκεψη τοῦ Βερολίνου γιά τήν Λιβύη (οἱ Γερμανοί μᾶς «πούλησαν» κατ’ ἀπαίτησιν τῶν Τούρκων ἐξ αἰτίας τοῦ προσφυγικοῦ) ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας, τρία σχεδόν χρόνια μετά τήν ἐπίσκεψη Ἐρντογάν στήν Ἀθήνα, ἄνοιξε πάλι θέμα ἑρμηνείας τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης καί ἀμφισβητήσεως κυριαρχίας ἑλληνικῶν νήσων. Τήν ὥρα πού στήν Ἀθήνα ἀκκιζόμεθα γιά τό φῦλο τῆς νέας Προέδρου καί συζητᾶμε ἀμέριμνοι γιά τήν κατάληψη τῆς ὁδοῦ Ματρόζου, οἱ Τοῦρκοι σχεδιάζουν τήν «κατάληψη» ἑλληνικῶν νησιῶν! Συγκεκριμένως, ὁ Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά τήν διάρκεια τριώρου συνεντεύξεως στό CNN Türk ὑπεστήριξε πώς «ὑπάρχουν νησιά πού δέν ἔχει καθορισθεῖ ἡ κυριαρχία τους οὔτε στήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης οὔτε κἄν στήν Συνθήκη Εἰρήνης τοῦ 1947». Καί προσέθεσε: «Εἶναι ὁ λόγος πού ζητᾶμε διερευνητικές ἐπαφές γιά νά λύσουμε τά ζητήματα αὐτά. Γιά νά μήν συμβεῖ καί πάλι κάποια κρίσις “Καρντάκ” (Ἴμια)».
Στόν Μεβλούτ Τσαβούσογλου ἀπήντησε ὁ ἐκπρόσωπος Τύπου τοῦ ἑλληνικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν μέ μία περίεργη δήλωση. Χωρίς νά διαψεύσει τό αἴτημα τῶν Τούρκων νά συζητήσουμε στίς διερευνητικές ἐπαφές τό θέμα τῶν γκρίζων ζωνῶν (ὑπεβλήθη στόν πρέσβυ Δεμίρη), ὁ κ. Γεννηματᾶς τόνισε: «Τό νομικό καθεστώς τοῦ Αἰγαίου καί τῶν νησιῶν εἶναι σαφῶς καθορισμένο ἀπό διεθνεῖς συνθῆκες καί δέν χωρᾶ καμμία ἀμφισβήτηση. Ἡ συνεχής ἐπανάληψη αὐθαίρετων ἰσχυρισμῶν ἤ ἑρμηνειῶν τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου τῆς Θάλασσας οὐδόλως μεταβάλλει τόν ἀνυπόστατο ἤ παράνομο χαρακτῆρα τους. Ἡ Ἑλλάδα ἔχει ἐπιλέξει τόν δρόμο τῆς διεθνοῦς νομιμότητας. Ἐλπίζουμε νά τήν ἀκολουθήσει σέ αὐτόν καί ἡ Τουρκία».
Ἀκόμη καί ἄν δεχθοῦμε ὅτι ὁ ἐκπρόσωπος τύπου τοῦ ΥΠΕΞ ἀπαντοῦσε συνολικῶς στίς δηλώσεις Ἐρντογάν («θά στείλω ἐντός 2020 τό ἐρευνητικό Οὐρούτς Ρέιτς γιά ἔρευνες στήν ἑλληνική ὑφαλοκρηπῖδα») καί στίς δηλώσεις Τσαβούσογλου, κρίνουμε ὅτι ἡ δήλωσις τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν (δέν ἐκφράζει προσωπικές σκέψεις ὁ ἄξιος Ἀλέξανδρος Γεννηματᾶς) εἶναι προβληματική.
Πρῶτον, διότι δίδεται ἡ ἐντύπωσις πραγματική ἤ ἐσφαλμένη ὅτι καλοῦμε τήν Τουρκία νά πᾶμε στήν Χάγη γιά τίς γκρίζες ζῶνες. Αὐτό προκύπτει πάντως ἀπό τήν διατύπωση «καλοῦμε τήν Τουρκία νά μᾶς ἀκολουθήσει στόν δρόμο τῆς διεθνοῦς νομιμότητος». Χάγη γιά ὅλα. Ἡ ἐπιφύλαξις Βενιζέλου τό προβλέπει ἄλλωστε, ἄν αὐτό συμφωνηθεῖ μέ συνυποσχετικό.
Αἴσθηση προεκάλεσε ἡ παρέμβασις τοῦ κ. Ἀντώνη Σαμαρᾶ στόν σημερινό «Φιλελεύθερο»:
«Ὅταν ἀκούγεται γιά προσφυγή στή Χάγη ὑπό τίς τωρινές συνθῆκες, δηλαδή ἐκ τῶν προτέρων συνθηκολόγηση τῆς Ἑλλάδας σέ “συνυποσχετικό” πού παρακάμπτει τό Δίκαιo τῆς Θάλασσας ὅπως ζητάει ἡ Τουρκία (ἡ ὁποία δέν τό ἔχει ὑπογράψει), δέν ἀποτρέπουμε τήν ἐπιθετικότητα τῆς ἄλλης πλευρᾶς. Τήν ἐνθαρρύνουμε ἀκόμα περισσότερο… Αὐτό πού εἶπε ὁ πρωθυπουργός στίς ΗΠΑ εἶναι σωστό! Καί μέ αὐτό τό μήνυμα πρός τήν ἄλλη πλευρά πρέπει νά συντονιστοῦμε ὅλοι. Ὄχι νά τό “νοθεύουμε”…».
»Ὁ Ἐρντογάν ἤδη, βέβαια, ἔχει κάνει νέο δόγμα του τίς ἐξωφρενικές προκλήσεις. Προαναγγέλλει ὅτι θά στείλει στρατό στή Λιβύη γιά νά στηρίξει τό καθεστώς Σάρατζ, ὅτι θά πουλήσει “οἰκόπεδα” τῆς ἑλληνικῆς ΑΟΖ καί ὅτι θά προχωρήσει σέ ἔρευνες ἐκεῖ. Καλό εἶναι νά γνωρίζει ὅτι ἀπέναντί του θά βρεῖ μίαν ἑνωμένη Ἑλλάδα καί μίαν ἀποφασισμένη Ἑλλάδα… «Ἄν ἐμεῖς κάνουμε τό σωστό, μπορεῖ ἡ Τουρκία νά πληρώσει ἀκριβά τό τίμημα αὐτῆς τῆς “ὑπερ-εξάπλωσης”. Φτάνει ἐμεῖς ἀπό τήν πλευρά μας νά δείξουμε ὅ,τι σᾶς ἀνέφερα πρίν: Ἀξιοπιστία καί ἀποφασιστικότητα!».
Δεύτερον, διότι ὅταν οἱ Τοῦρκοι ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ Λωζάννη τούς χαρίζει τά νησιά, ἡ Ἑλλάς ἔπρεπε νά ἀπαντήσει μέ συγκεκριμένη ἀναφορά στήν Λωζάννη παρουσιάζοντας τήν δική της θέση. Ἡ ἀνακοίνωσις τοῦ ἑλληνικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν δυστυχῶς δέν κάνει οὔτε μισή ἀναφορά στήν Λωζάννη, τήν στιγμή πού οἱ Τοῦρκοι τήν ἐπικαλοῦνται. Ἡ πρόβλεψίς μας; Ἐνῶ οἱ Τοῦρκοι θά προκαλέσουν ἔνταση στό Αἰγαῖο μέ τό ἐρευνητικό, θά βάλουν ταυτοχρόνως τούς ἀντιπροσώπους τους Λιβύους νά προσφύγουν μονομερῶς στήν Χάγη ἐναντίον μας γιά τά ἀκατοίκητα νησιά τοῦ Αἰγαίου πού συμπτωματικῶς θεωροῦνται γκρίζες ζῶνες ἀπό αὐτούς. Ὅλα βαίνουν καλῶς ἐναντίον μας λοιπόν. Ἡ …Ἁγία Αἰκατερίνη νά βάλει τό χέρι της.